Roy Cooper sinh ngày 13 tháng 06 năm 1957 tại làng Nashville, quận Nash, North Carolina, Hoa Kỳ, tên khai sinh Roy Asberry Cooper III, là con trai của Beverly Batcosystem và Roy Asberry Cooper II. Mẹ của ông là giáo viên và bố là luật sư. Ông học trường công và làm việc trong trang trại thuốc lá của cha mẹ mình trong suốt các mùa hè,[4] tốt nghiệp Trường Trung học Northern Nash năm 1975. Sau đó, ông nhận được Học bổng Morehead tại Đại học North Carolina tại Chapel Hill, tới thị trấn Chapel Hill, North Carolina cho khóa học đại học của mình. Ông được bầu làm Chủ tịch Đảng Dân chủ Trẻ của trường đại học, tốt nghiệp Cử nhân Nghệ thuật năm 1979.[5] Ông tiếp tục nghiên cứu tại trường, trở thành Tiến sĩ Luật của Trường Luật Đại học North Carolina vào năm 1982.

Sau khi tốt nghiệp, ông hành nghề luật sư tại công ty luật của gia đình trong một số năm, rồi bắt đầu sự nghiệp chính trị. Roy Cooper được bầu vào Hạ viện North Carolina vào năm 1986. Ông được bổ nhiệm vào Thượng viện North Carolina vào năm 1991 để kế nhiệm nhiệm kỳ còn lại của một ghế Thượng nghị sĩ tiểu bang đã bị bỏ trống. Năm 1997, ông được bầu làm Lãnh đạo phe Dân chủ đa số tại Thượng viện bang. Ông tiếp tục hành nghề luật sư với tư cách là đối tác quản lý của công ty luật Fields & Cooper ở núi Rocky và vùng Nashville, North Carolina.